3 september 2023
Crowdfunding voor toren Neherlab tijdens Open Monumentendag
Een van de meest karakteristieke gebouwen van Leidschendam is onmiskenbaar het Dr. Neher Laboratorium met de nog steeds kenmerkende toren van 52 meter hoog.
In 1955 is het PTT-Neher Laboratorium in Leidschendam gebouwd. Een Centraal Laboratorium voor de PTT, waarin meerdere onderzoeksafdelingen werden ondergebracht. De toren had twee functies:
1 Plaats geven aan een hoge schoorsteen voor de toen zeer moderne cokesverwarming
2 Een plaats voor testapparatuur van straalzenders.
In de grote hoge hallen die veel licht kregen door de lichtkappen, waren onderzoeksafdelingen en werkplaatsen gevestigd. Op de 2e verdieping werden een auditorium en een bibliotheek gebouwd. Naast een prachtige kantine waren daar ook de Directievertrekken.
De toren is samen met het hoofdgebouw kenmerkend voor het totale complex. De bijzondere vorm is tot stand gekomen door de toren op te bouwen uit twee verticale elementen, een liftschacht en een vrij daarvan opgetrokken schoorsteen voor de centrale verwarming met daaromheen een noodtrap. Voor vele Leidschendammers is de toren een baken voor weer thuiskomen. De Gemeente noemt het niet voor niets Leidschendam’s Landmark!
Na de uithuizing van KPN stond het pand jaren leeg en dreigde verval. Het merendeel van de bevolking van Leidschendam eiste van de Gemeente dat het monument behouden zou blijven, met name de toren. Het gebouw werd gered door het een woonbestemming te maken. Sinds 2009 is het Neherpark een bijzonder wooncomplex waarin 87 woningen zijn geplaatst. Inmiddels is het complex een Rijksmonument vanwege de markante opzet, de gebruikte materialen en natuurlijk de bijzondere toren.
Bij het ontwerp van het complex, in de naoorlogse periode, waren er nog beperkt materialen beschikbaar. Zand, grind en in mindere mate cement en staal waren lokaal voorhanden. Anderzijds vroeg de PTT om een robuust gebouw, flexibel en sober. De architect S.J. van Embden koos voor het gebruik van beton, omdat daarmee een vergaande prefabricage mogelijk was. Kenmerkend is de zgn. Brute bouwstijl.
Maar: de toekomst van de toren staat op het spel!
Nu na ruim 65 jaar moeten de in het zicht zijnde betonvlakken gerepareerd worden. Vrijwel alle vlakken zijn onbehandeld en al die jaren blootgesteld aan weer en wind. Onbehandeld beton is goed te herstellen, maar is arbeidsintensief en dus duur. Wat het extra kostbaar maakt is de hoogte van de toren. Om de schade te kunnen herstellen is een steiger nodig. Een kostenpost die hoger uit kan vallen dan het repareren van de beton zelf.
De bewoners zien zich voor grote kosten gesteld en zijn bezig om de financiering te regelen. Helpt u ook mee? Op de Open monumenten Dag start een crowdfunding actie. Naast de rondleidingen door het complex zijn er stands waar een bijzonder aandenken aangekocht kan worden. In het kader van het thema ‘Levend Erfgoed’ hebben wij oud-PTT’ers uitgenodigd. Het Neherlab was een grote werkgever in Leidschendam-Voorburg. De Open Monumenten Dag is dus ook bij uitstek een moment om oude bekenden tegen te komen. Wij hebben met de ontwerper en de bouwer van de eerste Nederlandse computer, de 96-jarige heer W. van der Poel contact kunnen leggen. Wij besteden deze dag in het kader van ‘Levend Erfgoed’ bijzondere aandacht aan hem. Zegt het voort tegen wie u ook kent binnen de Gemeente. De toren moet het icoon van de Gemeente blijven. Laat uw stem horen!
Op de Open Monumenten Dag, komende zaterdag 9 september, is het complex van binnen te bekijken. Er worden rondleidingen gehouden door vrijwilligers. Om veiligheidsredenen is de toren helaas nog niet betreedbaar. Wel zijn enkele van de losgekomen stukken beton te koop. Voor het hele programma kunt u de website www.openmonumentendag.nl/monumenten/Dr. Neherlaboratorium - Open Monumentendag bezoeken.
Zie ter informatie het bijgaande artikel uit het AD van 19 augustus 2023.
Terug naar overzicht
